اهمیت محل کمر درد در درمان کمردرد

کمردرد یکی از شایع‌ترین مشکلات جسمی است که می‌تواند بر کیفیت زندگی افراد تأثیر زیادی بگذارد. این درد ممکن است ناشی از عواملی همچون فشار به دیسک‌ها، تنگی کانال نخاعی، آسیب‌های عضلانی، یا حتی اختلالات ساختاری در ستون فقرات باشد. یکی از نکات مهم در درمان کمردرد، شناسایی دقیق محل درد است. محل دقیق درد می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد علت آن ارائه دهد و به پزشک کمک کند تا برنامه درمانی مؤثری را تدوین کند. به عنوان مثال، درد در ناحیه پایین کمر ممکن است به دلیل مشکلات دیسک‌های کمری باشد، در حالی که درد در ناحیه بالای کمر یا گردن می‌تواند نشان‌دهنده فشار به اعصاب گردنی یا مشکلات ستون فقرات در آن ناحیه باشد. بنابراین، درک و توجه به موقعیت و نوع درد در درمان کمردرد نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند و می‌تواند به کاهش علائم و بهبود عملکرد بدن کمک کند.

محل کمردرد چه اهمیتی دارد؟

جالب است بدانید که طبق آمار اعلام شده از سوی انجمن کایروپراکتیک آمریکا (ACA) نزدیک به 80 درصد از مردم این کشور در طول زندگی خود دچار کمردرد می‌شوند و با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. قطعاً اولین چیزی که ذهن فرد بیمار را به خود درگیر می‌کند این است که چطور می‌تواند سریع‌ترین راه برای خلاص شدن از این شرایط را پیدا کند. حقیقت این است که یک نکته ساده مثل مشخص کردن محل دقیق درد می‌تواند اثر به سزایی در پیدا کردن هر چه سریع‌تر علت درد، داشته باشد. چرا؟ به این علت که کمردردهایی که علت به وجود آمدنشان با یکدیگر تفاوت دارد، به احتمال زیاد نواحی مختلفی از کمر را هم درگیر خود می‌کنند. به همین دلیل تعیین محل مورد آسیب نقش مهمی در پیدا کردن روش درمانی مناسب جهت بهبود آن نوع از کمردرد و در نهایت به دست آوردن مجدد سلامتی دارد.

انواع رایج کمردرد

اولین نکته‌ ای که باید بدانید این است که کار کشیدن بیش از اندازه و فشار آوردن به کمر، صرف نظر از نوع فعالیت (مثلاً می­‌تواند فعالیت‌های روزانه، نرمش و یا پرداختن به یکی از انواع رشته ‌های ورزشی باشد)، احتمال آسیب به کمر را، زیاد می‌کند. در نتیجه کمردرد ممکن است خیلی ساده به علت کشیدگی عضلات و رگ به رگ شدن باشد، و یا اینکه علت دردی که فرد تجربه می‌کند از در رفتگی دیسک کمر ناشی گردد (در این حالت یکی از بالشتک‌های میان مهره‌ ها از جای خود در می‌آید!). در رفتگی دیسک فشار زیادی به عصب‌ها وارد می‌کند و به همین علت معمولاً بسیار دردناک است که بیشتر ما با آن آشنا هستیم.

همان‌طور که گفتیم نواحی مختلفی از کمر می‌تواند باعث کمردرد شود که این بستگی به نوع و سازوکار فعالیتی است که باعث ایجاد آسیب در کمر شده است. این درد ممکن است سمت راست، سمت چپ، ناحیه بالای کمر یا پایین کمر باشد. گاهی اوقات هم کمردرد فقط به ناحیه کمر خلاصه نمی‌شود و بخش‌های دیگر را هم خود درگیر می‌کند. مثلاً ممکن است کشاله ‌های ران، زانو به پایین یا حتی ناحیه مچ تا کف پا هم همراه با کمردرد، دچار درد شوند.

به ‌طور کلی می‌توان انواع رایج کمردرد را در این 3 مورد خلاصه کرد.

1. رگ به رگ شدن و کشیدگی کمر

این نوع از کمردرد تقریباً هر ناحیه از کمر را ممکن است درگیر کند. نشانه این نوع از آسیب این است که معمولاً این درد با حرکت کمر بدتر می‌شود. نشانه ‌های دیگر این نوع کمردرد، گرفتگی کلی عضلات، گرفتگی ناگهانی عضلات و احساس درد در انجام حرکت‌های مختلف (ایستادن، راه رفتن، خم شدن به جلو یا حتی خم شدن به اطراف) می‌شود.

طبق اعلام انجمن جراحان اعصاب آمریکا (Association of Neurological Surgeons)، گرفتگی و رگ به رگ شدن عضلات شایع‌ترین علت دردهای ناحیه تحتانی کمر هستند. خوشبختانه این نوع از درد به‌ طور معمول بیش‌تر از یک یا دو هفته ادامه پیدا نمی‌کند.

2. کمردرد حاد و شدید

منظور از کمردرد شدید یا حاد، آن دسته از کمردردهایی هستند که به دلیل آسیب رسیدن به کمر به علت انجام حرکت‌های فیزیکی شدید (مثل ورزش شدید، انجام کارهای روزانه یا وارد شدن ضربه در اثر زمین خوردن یا تصادف) به وجود می‌آیند. البته بیماری آرتروز یا ورم مفاصل هم خود می‌تواند باعث ایجاد کمردرد حاد شود.

علائم این نوع کمردرد می‌تواند چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. رایج‌ترین نوع کمردرد حاد، دردهای فیزیکی است، یعنی در این حالت درد ناشی از ساختار استخوانی، رباط‌ها، دیسک‌ها، یا مفاصل است. این در حالی است که در صورت کشیدگی کمر و رگ به رگ شدن، درد در طول کمر احساس می‌شود که محل آن بستگی به قسمتی که دچار کشیدگی شده است، دارد.

فردی که مبتلا به کمردرد حاد است، درست مشابه فردی که به کشیدگی کمر دچار شده، ممکن است هنگام برداشتن یک جسم سنگین یا حرکت دادن بیش از حد کمر، اسپاسم و گرفتگی عضلانی به خصوص در ناحیه تحتانی کمر را تجربه کند.

3. سیاتیک

مسیر عبور عصب سیاتیک به ‌صورتی است که این عصب از پشت پاها عبور می‌کند. گاهی بخشی از عصب سیاتیک به دلایل مختلف ممکن است تحت فشار قرار بگیرد یا تحریک گردد که این مسئله می‌تواند باعث ایجاد درد شود. این نوع درد با نام کلی «سیاتیک» شناخته می‌شود. درد سیاتیک در واقع معمولاً از انتهای ستون فقرات نشأت می‌گیرد و به ناحیه تحتانی فقرات یعنی نشیمنگاه و سپس به پا انتشار می یابد.

طبق گفته پزشکان متخصص در این زمینه، شایع‌ترین عاملی که باعث ایجاد سیاتیک می‌شود، بیرون‌ زدگی دیسک یا پارگی و فتق دیسک می‌باشد. البته سیاتیک می‌تواند باعث ایجاد علائم مختلف دیگر هم شود که این علائم از درد خفیف تا دردهای حاد و شدید می‌تواند متغیر باشد.

گاهی، حرکت‌ها و حالت‌های مختلف بدن می‌تواند باعث بدتر و شدیدتر شدن علایم بیماری شود، مثلاً عطسه کردن، سرفه کردن، نشستن در یک حالت ثابت به مدت طولانی و .... می‌توانند باعث تشدید درد سیاتیک شوند. از علائم دیگر مشکل سیاتیک می‌توان به بی حسی، ضعف عضلات یا احساس مورمور شدن در طول پا یا کف پا، اشاره کرد که فرد مبتلا ممکن است آن‌ها را تجربه کند.

بد نیست بدانید که سیاتیک همچنین با چاقی و اضافه وزن مرتبط است. مطالعه‌ای که در مجله پزشکی American Journal of Epidemiology به چاپ رسید، مشخص کرد که اضافه وزن و چاقی متأسفانه از عوامل مهم افزایش احتمال ابتلا به این بیماری میباشد.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟

وقتی دچار کمردرد می‌شوید باید به علائم آن خیلی دقت کنید چرا که برخی از علائم می‌توانند نشانه احتمال ایجاد مشکلات بزرگ‌تر و مهم‌تر باشند. هر چند که چنین شرایطی به ‌ندرت پیش می‌آید ولی به هر حال جهت رعایت احتیاط، در صورت مشاهده علائمی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.

• کمردردی که به پاها سرایت می‌ کند

اگر کمردرد به پاها و به خصوص به زیر زانوها سرایت می‌کند بهتر است آن را جدی‌تر بگیرید. این نوع درد ممکن است نشان از بیرون‌ زدگی یا فتق دیسک داشته باشد

• احساس ضعف در پاها، بی‌حسی یا مورمور شدن

اگر چنین چیزی را تجربه می‌کنید، علتش آن است که به احتمال زیاد ریشه های عصبی تحت فشار شدید هستند که در این صورت باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

• مشکلات روده و مثانه

اگر هم‌زمان با کمردرد، در روده یا مثانه هم نشانه ‌هایی از عملکرد غیرعادی مشاهده شود، احتمالا مشکل خیلی جدی ای وجود دارد. سندرم دم اسب (به انگلیسی Cauda equina syndrome) یک اختلال نادر است که در آن انتهای طناب نخاعی (که در انتهای ستون فقرات قرار دارد)، دچار آسیب می‌شود که نیاز به رسیدگی فوری و مراجعه سریع به پزشک دارد.

• مشاهده خون در ادرار

این نشانه می‌تواند به معنی وجود سنگ کلیه باشد. سنگ کلیه در بسیاری از موارد باعث ایجاد دردهای شدید و حاد در ناحیه کمر می‌شود و معمولاً هنگام دفع ادرار بدتر می‌شود. درد ناشی از سنگ کلیه اکثراً در یک سمت از بدن احساس می‌شود.

• تب یا دردهای شکمی

اگر در کنار کمردرد، احساس می‌کنید تب دارید و یا دردهای شکمی را تجربه می‌کنید، ممکن است عامل درد مشکلات عفونی یا مسائل دیگر (بطور مثال آپاندیس) باشد. عفونت مهره ‌های ستون فقرات، دیسک‌ها، لگن یا مثانه ممکن است باعث کمردرد با ظهور چنین علائمی گردد.

• صدمه فیزیکی به کمر در اثر ضربه

گاهی فرد پس از یک ضربه به کمر که ممکن است ناشی از زمین خوردن و ... باشد دچار کمردرد می‌شود که در این صورت عامل کمردرد می‌تواند آسیب مستقیم به کمر باشد. در این حالت بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت را به‌طور کامل بررسی کرده و در صورت تشخیص بروز آسیب، آن را تشخیص داده و درمان را شروع کند.

• کاهش وزن بدون دلیل

اگر هم‌زمان با کمردرد، کاهش وزن بدون دلیل را تجربه کردید و علت مشخصی هم برای آن نیافتید، باید آن را جدی بگیرید. این وضعیت ممکن است نشانه وجود سرطان روده بزرگ ، راست ‌روده (رکتوم) یا تخمدان‌ها باشد. پس در صورت مشاهده این علائم، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

• کمردرد عمیق و خفیف در یک نقطه مشخص روی استخوان

درد عمیق و خفیف در یک نقطه یا دردی که به ‌صورت مزمن وجود داشته باشد (حتی هنگام خواب شبانه)، می‌تواند نشانه وجود تومور در استخوان باشد که بهتر است حتماً مورد معاینه قرار گیرد.

• خشکی ستون فقرات
  تاریخ انتشار : 1396-05-15تاریخ بروز رسانی : 1402-06-07


• مهمترین عامل کمر درد هنگام کار با کامپیوتر چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-10-15تاریخ بروز رسانی : 1403-07-01


• کمر دردهای غیر متداول
  تاریخ انتشار : 1400-02-30تاریخ بروز رسانی : 1402-05-29


• چرا صبح ها کمر درد داریم؟
  تاریخ انتشار : 1402-01-09تاریخ بروز رسانی : 1402-01-20


• علت کمردردهای بهبود نیافته بعد از جراحی دیسک کمر و درمان آن
  تاریخ انتشار : 1394-06-20تاریخ بروز رسانی : 1403-06-17