درمان آرتروز زانو با استفاده ازروشهای غیر جراحی

به موازات پیرشدن و با افزایش سن، غضروف‌ها هم دچار فرسودگی و پیری می‌شوند. غضروف‌های زانو هم که بین ران و ساق پا قرار گرفته‌اند از این قاعده مستثنی نیستند و دچار فرسودگی می‌شوند که به آن آرتروز زانو گفته می‌شود. ساییدگی مفصل زانو یکی از رایج‌ترین بیماری‌های زانو و از شایع‌ترین اشکال آرتروز است.از ویژگی‌های اصلی آرتروز زانو از بین رفتن پیشرونده غضروف مفصلی است. غضروف مفصلی ماده‌ای ژلاتینی است که بین دو استخوان وجود دارد.با این وجود آرتروز و ساییدگی مفصل زانو تنها بیماری بافت غضروفی مفصل نبوده و کل ساختار زانو و پس از آن همه بافت‌ها شامل استخوان زیر این غضروف، منیسک‌ ها ، رباط‌ها و قسمت عصبی- عضلانی غضروف نیز درگیر می‌ شوند.

درجات آرتروز زانو:

آرتروز زانو بر اساس معاینه و عکس ساده و سایر آزمایشات به 4درجه تقسیم می شود که درجه آخر آن (شماره 4) قابل درمان با درمان‌های طبی نیست و لزوما باید با جراحی، مفصل تعویض شود. اما عمدتا بیماران در درجه 2 یا 3 آرتروز زانو قرار دارند و درمان‌های جدید طب فیزیکی بسیار کمک‌ کننده است. چنانچه بیمار در مراحل ابتدایی ابتلا مراجعه نماید، مرحله درمان راحت‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود.

علل آرتروز و ساییدگی زانو:

• ژنتیک فرد
• بالا رفتن سن و سال
• ضربه‌های شدید و استفاده زیاد از مفصل زانو
• پارگی کامل رباط ACL و آسیب منیسک
• چاقی

علائم آرتروز زانو:

• بیماران آرتروز، زانو درد خود را به صورت دردی در عمق زانو توصیف می‌کنند. این درحالی است که درد با کارکردن مفصل مثلا راه رفتن تشدید می‌شود و با استراحت کاهش می‌یابد. نکته اینجاست که با پیشرفت ارتروز ممکن است درد دائمی شود.
• از ویژگی‌های بارز این بیماری سفتی، خشکی و زانو درد صبحگاهی در هنگام بیدار شدن از خواب یا بعد از مدتی بی‌فعالیتی و بی‌تحرکی است. گرچه معمولا پس از تقریبا ۳۰ دقیقه خشکی و کمی درد تسکین پیدا می‌کند. در این بیماری، بیمار اغلب برای حرکت مفاصل خود گاهی خم کردن و گاهی راست کردن با مشکل مواجه می‌شود.

تشخیص آرتروز زانو:

تشخیص آرتروز زانو به کمک معاینه بالینی و عکس ساده زانو در کنار رد کردن بعضی از بیماری‌های احتمالی دیگر توسط پزشک متخصص آرتروز زانو انجام می‌گیرد.

درمان آرتروز زانو:

امروزه درمان آرتروز زانو مانند سال‌های گذشته نبوده و طب‌های نوین نظیر طب فیزیکی و توانبخشی پیشرفت‌های زیادی در زمینه کاهش درد و درمان آرتروز زانو در مراحل مختلف بیماری را داشته است.درمان آرتروز زانو با روش‌های بدون جراحی به شرح زیر است:

• رعایت دوره‌های متناوب استراحت در طول روز: شایان ذکر است ثابت کردن کامل مفصل دردناک با گچ گرفتن یا آتل زانو لازم نیست.
• اصلاح انحرافات و حالت بد زانو، کمر یا کف پا
• کاهش فشار روی مفصل زانو
• کاهش وزن در افراد چاق حداقل 5 کیلوگرم
• داروی غضروف ساز برای آرتروز زانو
• اسیدهای چرب امگا3
• ژل‌ های زانو
• درمان گیاهی آرتروز زانو
• وسایل کمکی که به آرتروز زانو کمک می‌کند نظیر کفی کفش ، زانوبند طبی

اقدامات غیر دارویی تخصصی و درمان غیر جراحی آرتروز زانو:

• الکترو اکوپانکچر یا طب سوزنی به روش‌های غربی و TCM
• درمان‌های دستی زانو و جا اندازی نیمه دررفتگی‌ها
• فیزیوتراپی با پیشرفته ترین لیزرها
• PRP زانو
• تجویز ورزش درمانی
• اوزون درمانی زانو
• شاک ویو تراپی زانو
• تکارتراپی زانو
• رادیوفرکانسی یا آر اف

لیزر پرتوان در درمان‌ آرتروز زانو:

یکی از مدالیته‌های پر کاربرد در زمینه درمان آرتروز زانو، لیزر است. لیزر دستگاهی است که نور گسیل شده از اتم‌ها و مولکول‌ها را به صورت موازی و هم جهت درآورده و در نهایت یک موج نور متمرکز و قوی تشکیل می‌دهد. لیزر یک روش درمانی غیر تهاجمی است، اثرات ضد درد آن نیاز به مصرف مسکن‌ها را کاهش می‌دهد، به راحتی قابل استفاده بوده و در صورتی که توسط فرد متخصص و آموزش دیده انجام شود عوارضی ندارد.لیزر پرتوان باعث تحریک میتوکندری‌ها (مرکز تنفس و سوخت و ساز سلولی)، کاهش ادم (ورم) بافتی و افزایش خون رسانی به بافت آسیب دیده شده و با تحریک پایانه‌های عصبی، اثرات ضد درد خود را اعمال می‌کند.

تعداد جلسات درمانی معمولا بین 3 تا 5 جلسه است اما بر اساس تصمیم پزشک میتواند متغیر باشد. انجام جلسات لیزر درمانی در کنار سایر توصیه‌های پزشک معالج، اعم از مصرف دارو، ورزش و … به دستیابی به بهترین نتایج کمک می‌کند.

تکارتراپی در درمان‌ آرتروز زانو:

واژه تِکار (TECAR) مخفف Transfer Energy Capacitive And Resistive است و یکی از جدیدترین روش‌های کاهش درد به ‌شمار می‌آید و در آن از امواج رادیوفرکانس جهت انتقال انرژی به بافت استفاده می‌شود. فواید درمانی تکارتراپی روی بدن توسط اثرات غیرگرمایی و گرمایی اعمال می‌شود. اثرات غیر گرمایی با ورود امواج رادیوفرکانس به بافت و انتقال جریان الکترومغناطیسی ایجاد می‌شود.

جریان الکترومغناطیسی باعث حرکت سریع تر یون‌های موجود در بافت و در نتیجه افزایش فعالیت سیستم لنفاوی شده که اثرات مطلوبی مانند کاهش تورم و التهاب را به دنبال دارد. اثرات گرمایی تکارتراپی بر مبنای اتساع عروق است و با افزایش جریان خون در بافت هدف، منجر به افزایش رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافت تحت درمان و در نتیجه تسریع بهبود بافتی، کوتاه شدن مدت زمان ریکاوری، کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی مفاصل می‌شود.

هر جلسه تکار تراپی بین 20 تا 30 دقیقه زمان می‌برد و تعداد جلسات و فواصل آن توسط پزشک متخصص تعیین می‌شود.

تزریق داخل مفصلی کورتون:

در صورت عدم پاسخ درد زانو به درمان‌های گفته شده و یا در بیمارانی که به صورت حاد دچار تشدید درد، تورم و گرمی در مفصل زانو شده‌اند، تزریق داخل مفصلی کورتون به بهبود سریع علائم کمک می‌کند. بسیاری از بیماران به دلیل نگرانی از ایجاد پوکی استخوان به دنبال تزریق داخل مفصلی کورتون، از پذیرفتن این درمان اجتناب می‌کنند در حالیکه تزریق داخل مفصلی نسبت به مصرف خوراکی و یا تزریق عضلانی ترکیبات کورتونی، عوارض بسیار ناچیزی دارد و سبب ایجاد و یا تشدید پوکی استخوان نمی‌شود.

به طورکلی تزریق کورتون با فواصل تزریق سه ماهه در هر مفصل بلامانع است و باعث کاهش قابل توجه و سریع درد می‌شود ولی این کاهش علائم به طور معمول حداکثر بین یک تا سه ماه طول می‌کشد. در صورت وجود تورم مفصلی قابل توجه، تخلیه‌ی مایع مفصل توسط پزشک به کنترل بهتر و سریع‌تر علائم کمک می‌کند.

امروزه علاوه بر داروهای کورتونی، از ترکیبات جدیدتری برای تزریق داخل مفصل زانو استفاده می‌شود. با توجه به نگرانی‌های موجود نسبت به تزریق داروهای کورتونی، استفاده از این ترکیبات جدید، روز به روز مورد توجه و استقبال بیشتری از جانب بیماران قرار می‌گیرد. این ترکیبات عبارتند از:

هیالورونیک اسید:

این داروها که به اشتباه به عنوان غضروف ساز شناخته می‌شوند باعث افزایش لغزندگی و کاهش اصطکاک در فضای مفصل می‌گردند که در نهایت به کاهش درد، بهبود عملکرد و افزایش انعطاف پذیری و دامنه‌ی حرکت مفصل زانو منجر می‌شوند. تعداد تزریق بر اساس جرم مولکولی دارو از یک تا سه نوبت تزریق در هر دوره‌ی درمان متغیر است و اثرات آن به مدت چندین ماه ادامه دارد.

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP):

خون از دو قسمت پلاسما و سلول‌های خونی تشکیل شده است. پلاسما بخش مایع خون ماست که از آب و پروتئین تشکیل شده است. پلاسما باعث تسهیل حرکت گلبول‌های قرمز و سفید درون رگ می‌شود. پلاکت‌ها ذرات کوچکی هستند که در تشکیل لخته خون و ترمیم بافتی مشارکت دارند.

برای تهیه‌ی پلاسمای غنی از پلاکت یا پی آر پی ابتدا ۳۰ تا ۴۰ سی سی خون از بیمار گرفته شده و سپس به وسیله دستگاه سانتریفیوژ، پلاسمای خون که غنی از پلاکت است از سلوال‌ها جدا می‌شود. این پلاسما که بعد از این مراحل پی آرپی نامیده می‌شود به وسیله سرنگ از داخل لوله برداشته شده و برای تزریق آماده است. به دنبال تزریق پی آر پی، پلاکت‌ها در محل آسیب پراکنده شده و مواد ترمیم کننده ترشح کرده و پروسه ترمیم بافتی شروع می‌شود.

در هر دوره درمان معمولا دو تزریق با فاصله دو تا چهار هفته انجام می‌شود. این روش تاثیر بسزایی در کاهش درد و بهبود عملکرد بیمار دارد و اثرات آن در مقایسه با سایر روش‌های تزریقی مدت زمان بیشتری ادامه می‌یابد.

گاز اوزون و درمان آرتروز زانو:

اوزون یک گاز بی رنگ و بدبو است که از سه اتم اکسیژن تشکیل شده و عملکرد اصلی آن حفاظت در برابر اشعه ماورا بنفش خورشید است. علی رغم برخی عوارض نامطلوب مانند اثرات سمی بر سیستم تنفسی، گاز اوزون اثرات درمانی بسیار زیادی نیز دارد. در سال‌های اخیر استفاده از اوزون تراپی در کنترل درد و بهبود عملکرد بیماران مبتلا به بیماری‌های اسکلتی-عضلانی مورد توجه پزشکان زیادی در سراسر دنیا قرار گرفته و با توجه به این که گاز اوزون خاصیت ضد التهابی بالایی داشته، نسبتا سریع الاثر است و محدودیت‌های تزریق کورتیکواستروئید (کورتون) را ندارد، محبوبیت زیادی پیدا کرده است.از شایعترین بیماری های اسکلتی عضلانی که اوزون‌‌ تراپی در آن‌ها کاربرد دارد می‌توان به آرتروز زانو و بیرون زدگی‌های دیسک اشاره کرد.

به دنبال تزریق داخل مفصلی در فرد مبتلا به آتروز زانو، گاز اوزون در مایع مفصلی حل شده و از آزادسازی مواد التهابی و آنزیم‌های تخریب کننده‌ی غضروف جلوگیری کرده و با متوقف ساختن چرخه درد و التهاب، اثرات ضد التهابی خود را بدون تخریب غضروف، اعمال می کند. همچنین گاز اوزون با تحریک فیبروبلاست‌ها و آنزیم‌های آنتی اکسیدان، اثر محافظتی بر روی غضروف مفصل داشته و قابلیت بازسازی و ترمیم نسبی در غضروف مفصل ایجاد می‌کند.

با توجه به شدت درگیری مفصل، علائم بیمار و تشخیص پزشک، تعداد جلسات تزریق گاز اوزون متغیر است و به طور میانگین شامل دو الی سه تزریق با فاصله یک هفته است. در صورت نیاز، اوزون تراپی هر 6 ماه یا یک سال تکرار می‌شود.لازم به ذکر است اثربخشی این روش‌ها در افرادی که کنترل وزن بهتری دارند و از برنامه‌ی ورزشی مناسب پیروی می‌کنند به طور قابل توجهی بیشتر است.

آر اف یا رادیو فرکانسی:

این روش درمانی در بیمارانی که به آرتروز شدید مبتلا هستند، تجویز می‌شود. در این روش درمانی با کمک یک سوزن وارد اعصاب اطراف مفصل زانو شده و آن‌ها را با دستگاه رادیو فرکانسی ترمیم کرده و بدین طریق به کاهش درد بیمار کمک می‌شود.

درمان آرتروز زانو با ورزش:

ورزش تخصصی باید توسط پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تجویز شود و گرم کردن مفصل قبل از ورزش ممکن است زانو درد و سفتی را کاهش دهد. گفتنی است در افراد مبتلا به آرتروز زانو، با تقویت عضلات دور مفصل زانو که توسط ورزش درست تجویز شده صورت می‌پذیرد، ممکن است به اندازه تجویز داروهای مسکن منجر به کاهش زانو درد شود.چرا که ناتوانی در افراد مبتلا به آرتروز زانو با ضعف عضله چهار سر ران و عضلات لگنی ارتباط زیادی داشته و افراد فعال و درگیر کار به دلیل کاری که با این عضلات انجام می‌دهند، زانو درد خیلی کمتری نسبت به افراد غیرفعال دارند.

• ورزش اول:

در ورزش اول ساییدگی زانو یک بالش زیر پای خود قرار دهید، کف پا و ساق پا را بالا بیاورید 10 شماره نگه دارید.

• ورزش دوم:

در ورزش دوم سایدگی زانو، کمر و لگن را از زمین بلند کرده و یک سطح شیب دار بسازید. این ورزش را 10 شماره انجام دهید.

• ورزش سوم:

در ورزش سوم آرتروز زانو با یک وسیله غیر کش‌سان مانند کشش یار یا طناب و یا ملافه پای خود را بالا بیاورید و از نوک انگشتان به مدت 30 شماره کشش را در عضلات پشت ساق و ران پای خود احساس کنید. این ورزش زانو را 5 مرتبه تکرار کنید

• ورزش چهارم:

در ورزش چهارم ساییدگی زانو در شرایطی که دستتان را به صندلی گرفته‌اید، کمی تا حد حداکثر 45 درجه از زانو خم شوید و سپس بسیار ارام و در 30 تا 60 ثانیه بالا بیایید و صاف بایستید. این ورزش را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.

اثر پیاده روی بر آرتروز زانو:

در مراحل اولیه آرتروز زانو و همچنین شرایط حاد به هیچ عنوان توصیه به پیاده روی نمی‌شود، اما بعد از درمان آرتروز زانو و انجام آب درمانی برای ارتروز زانو پیاده روی کنترل شده برای ساییدگی زانو و کنترل علائم و تقویت عضلات توصیه می‌شود .

پیشگیری از آرتروز زانو:

• اجتناب از مصرف غذاهای چرب و پرکالری
• مصرف فراوان میوه و سبزی در برنامه غذایی
• گنجاندن تناوب در حرکات روزمره
• انجام ورزش‌های سبک و پیاده روی
• اجتناب از زدن دو زانو و چهار زانو
• استفاده از دست شویی فرنگی
• انجام حرکت‌های کششی پیش از انجام ورزش‌های حرفه‌ای

---

آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول
تلفن : 88670088 - 021

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• بلوک عصب ژنیکولار با امواج رادیو فرکوئنسی
  تاریخ انتشار : 1400-03-10تاریخ بروز رسانی : 1402-05-29


• روند ابتلا به آرتروز زانو از مرحله خفیف تا شدید
  تاریخ انتشار : 1402-04-20تاریخ بروز رسانی : 1402-05-18


• آرتروز زانو چیست و چه مراحلی دارد؟
  تاریخ انتشار : 1400-07-07تاریخ بروز رسانی : 1402-05-28


• آیا جراحی تنها راه درمان آرتروز (استئوآرتریت) زانو است؟
  تاریخ انتشار : 1401-04-27تاریخ بروز رسانی : 1402-05-22


• بهترین مواد غذایی برای مبتلایان به آرتروز زانو
  تاریخ انتشار : 1401-03-21تاریخ بروز رسانی : 1402-05-24

نظرات کاربران درباره این مطلب :اردلان فریدونی [ 1401-04-21 ]
سلام ممنون از مقالتون من هم طبق مقاله ای که در سایت درمان مدیکال خواندم غذاهایی هم هستند که برای آرتروز مضر هستند مانند: غذاهایی که جذب کلسیم را مهار می کنند مانند لبنیات، تخم مرغ، گوشت قرمز، الکل، قهوه، شکر و شیرینی جات مختلف اسفناج، کنگر، آلوها و زغال اخته گوجه فرنگی، سیب زمینی، تنباکو، فلفل های مختلف، بادمجان غذاهایی که باعث افزایش ورم و التهاب می شوند شامل مغزها، آجیل های چرب، دانه های چرب، چربی های حیوانی، گندم سیاه

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :