سندروم خروجی قفسه سینه (TOS) چیست و چگونه درمان می شود؟

دستگاه تنفس وظایف زیادی را بر عهده دارد؛ اما عملکرد اصلی آن، تبادل گازها بین محیط داخل و خارج از بدن است. این دستگاه از نظر عملکردی به دو بخش هدایتی و تنفسی تقسیم می شود. بخش هدایتی شامل بینی، حنجره، نای، برونش ها و برونشیول ها می باشد. عملکرد این قسمت از دستگاه تنفسی، تصفیه هوا از ذرات گرد و غبار خارجی و عوامل آنتی ژنیک و همچنین گرم و مرطوب کردن هوا است. بخش تنفسی نیز شامل آلوئول ها و کیسه های هوایی بوده که در آنها مبادله گازهای تنفسی انجام می گیرد. فضای باریک بین استخوان ترقوه و دنده اول، خروجی قفسه سینه نام دارد. عروق خونی، اعصاب و ماهیچه هایی که از پشت تا بازوها امتداد دارند از این ناحیه عبور می کنند.

سندرم خروجی قفسه سینه (TOS)به حالتی گفته می شود که در آن، اعصاب و عروق خونی خارج شده از قفسه سینه، تحت فشار قرار می گیرند. در این حالت، علائمی همچون بی حسی در انگشتان، درد شانه ، بازو و گردن نمایان خواهد شد. علت سندرم خروجی قفسه سینه چندان مشخص نیست. درمان TOS هم مانند هر بیماری دیگری باید با معاینات اولیه و تشخیص پزشک آغاز شود. از این رو لازم است با مشاهده نشانه ها در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کرده و آزمایش های تشخیصی را انجام دهید. درمان TOS شامل کم کردن درد و کاهش علائم است که هر چه زودتر انجام شود، بهتر خواهد بود.

علت ابتلا به سندرم خروجی قفسه سینه

علت های ایجاد این بیماری را می توان به چند دسته تقسیم نمود :

• مادرزادی
• وضعیتی
• عضلانی
• علت های مربوط به سبک زندگی

سندروم TOS با علل مادرزادی

1. دنده گردنی : دنده گردنی در انسان یک دنده اضافی است که از زائده ی عرضی هفتمین مهره گردن ناشی می شود.این ناهنجاری مادرزادی است که در بالای دنده اول قرار دارد.
2. عضلات غیر عادی
3. ناهنجاری های درمحل اتصال عضلات اسکالن به استخوان
4. باندهای عضلانی فیبروز شده
5. برآمدگی دنده اول
6. اسکولیوز گردن
7. بالا بودن مادرزادی استخوان کتف یا اسکاپولا
8. محل عبور شریان یا ورید ساب کلاوین نسبت به عضله ی اسکالن

سندروم TOS با علل وضعیتی

1. بارداری : از آنجا که مفاصل در دوران بارداری شل می شود ، ممکن است علائم سندرم خروجی قفسه سینه در حین بارداری ظاهر شود.
2. عوامل مربوط به پوسچر یا وضعیت نادرست بدن
3. وضعیت شانه افتاده
4. وضعیت کاری نادرست : ایستادن یا نشستن بدون توجه به انحنای فیزیولوژیکی ستون فقرات
5. چاقی و اضافه وزن
6. سنگین بودن سینه
7. ضربه : یک حادثه آسیب زا مانند تصادف با اتومبیل می تواند باعث ایجاد تغییرات درونی شود که سپس اعصاب موجود در خروجی قفسه سینه را فشرده می کند. معمولاً در این موارد شروع علائم با تأخیر هستند.
8. شکستگی ترقوه (کلاویکل)
9. شکستگی دنده
10. آسیب شلاقی گردن یا ویپلش
11. آسيب هاي تكراري : مانند نشستن و کار با صفحه كليد براي ساعات طولاني همچنین در ورزش هایی، مانند بیس بال و شنا ، به دلیل حرکات تکراری نیز می تواند سندرم خروجی قفسه سینه ایجاد شود.

سندروم TOS با علل عضلانی

1. هیپرتروفی در عضلات اسکالن
2. کاهش تون یا سفتی عضلانی در عضلات رومبویید ذوزنقه ای و بالابرنده ی کتف
3. کوتاه شدن عضلات اسکالن عضلات سینه ای اسکالن ها و ذوزنقه ای

سندروم TOS با علل سبک زندگی

1. کم آبی بدن : که می تواند عامل ایجاد فشار به عضلات و خستگی و تاندونیت شود.
2. تغذیه ی نامناسب : استفاده از خوراکی های پرکالری با ارزش غذایی پایین
3. التهاب: اختلالاتی که در اثر مصرف زیاد قند و چربی و همچنین دخانیات ایجاد میشود و التهاب را افزایش می دهد.
4. خستگی: نداشتن خواب و استراحت کافی که به بافتهای بدن فرصت ریکاوری داده شود.
5. عدم داشتن تناسب بدنی و ضعف عضلانی: در این صورت خطر ابتلا به بیماری های سیستم عصبی عضلانی افزایش می یابد.

عوامل خطر سندروم خروجی قفسه سینه (TOS)

عوامل متعددی وجود دارد که به نظر می رسد خطر ابتلا به سندرم خروجی قفسه سینه را افزایش می دهد، از جمله:

• جنسیت

زنان سه برابر بیشتر از مردان احتمال ابتلا به سندرم خروجی قفسه سینه را دارند.

• سن

سندرم خروجی قفسه سینه ممکن است در هر سنی رخ دهد؛ اما بیشتر در بزرگسالان بین ۲۰ تا ۵۰ سال تشخیص داده می شود.

علائم TOS

• برخی از منابع با توجه به تفاوت در علائم این بیماری آن را به دو یا سه دسته تقسیم می‌کنند که نورولوژیک، شریانی و وریدی هستند. به این ترتیب در صورتی که در اثر این بیماری عصب، شریان یا ورید دچار اختلال شوند فرد ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند. معمولاً در بیشتر بیماران علائم فشردگی عصب نمایان می‌شود.
• خواب رفتن و سوزن سوزن شدن که از علائم اختلال حسی هستند.
• ضعف و کوچک شدن (اتروفی) عضلات کف دست
• احساس درد در ناحیه دست و بازو
• بی حسی و گزگز در ناحیه شانه و گردن
• کبود شدن، التهاب و ورم کردن دست و بازو
• وجود دردهای آزار دهنده در شانه و گردن که در طول شب شدیدتر هستند.
• خستگی سریع با انجام حداقل کار
• برجستگی رگ‌های دست
• رنگ پریدگی در یک یا چند انگشت
• ضعف در گرفتن اشیاء
• لخته شدن خون در رگ‌های دست یا بازو

انواع سندرم خروجی قفسه سینه

• TOS نوروژنیک

زمانی رخ می دهد که اعصابی که از گردن به بازو منتهی می شود (شبکه بازویی) فشرده شود.

• TOS وریدی

زمانی رخ می دهد که یک رگ فشرده شده باشد و منجر به ترومبوزیس بالاتنه شود. پنج درصد موارد، وریدی هستند.

• TOS شریانی

زمانی رخ می دهد که یک شریان فشرده شده باشد. تنها 1 درصد موارد شریانی هستند. گاهی اوقات، سندرم های شریانی و وریدی به سندرم خروجی قفسه سینه شناخته می شوند.

عوارض سندرم خروجی قفسه سینه

عوارض این عارضه ناشی از نوع تظاهرات (نوروژنیک، وریدی یا شریانی) است. برای بیماران مبتلا به TOS وریدی یا شریانی، جستجوی فوری مراقبت های پزشکی برای تشخیص صحیح و اجرای درمان مناسب مهم است.

تشخیص سندرم خروجی قفسه سینه

برخی روش های تشخیصی اصلی وجود دارند که می توان با استفاده از آنها وضعیت فرد را از نظر بروز عارضه TOS بررسی نمود. این آزمایش ها عبارت اند از:

• بررسی های هدایت عصبی برای چک کردن وضعیت حرکتی و اعصاب
• بررسی وضعیت عروق و شریان ها
• استفاده از اشعه ایکس برای بررسی سلامت دنده گردنی
• استفاده از اشعه ایکس برای ارزیابی سلامت ستون فقرات و گردن
• سی تی اسکن و MRI از قفسه سینه و گردن
• تهیه MRI از عروق خونی
• استفاده از آزمایش های خاص برای بررسی جریان خون

درمان سندرم خروجی قفسه سینه

درمان غیر جراحی

• فیزیوتراپی: ورزش ها می توانند به تقویت عضلات اطراف شانه کمک کنند تا بتوانند از استخوان ترقوه بهتر حمایت کنند. تمرین های حرکتی می تواند در صاف تر ایستادن و نشستن به شما کمک کند که این امر فشار روی اعصاب و رگ ها را کاهش می دهد.
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: داروهایی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن می توانند درد و تورم را کاهش دهند.
• کاهش وزن: اگر اضافه وزن دارید ، پزشک ممکن است توصیه کند که برنامه کاهش وزن را شروع کنید. اضافه وزن داشتن می تواند بر عضلات شانه ای که از ترقوه شما حمایت می کنند، فشار وارد کند.
• تغییرسبک زندگی: ممکن است شما نیاز به تغییر چیدمان محل کار خود داشته باشید. از فعالیت های شدید جلوگیری کنید و حتی فعالیت های روزمره را که باعث تشدید علائم شما می شود تغییر دهید.

درمان جراحی

اگر درمان غیر جراحی علائم شما را تسکین ندهد، پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند. جراحی برای سندرم خروجی قفسه سینه ممکن است شامل برداشتن بخشی از یک دنده اول غیر طبیعی و آزاد کردن عضله ای باشد که گردن و قفسه سینه را به هم وصل میکند یا بعضی اوقات هر دو مورد باشد.