بیماری مورتون نوروما چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود؟

بیماری‌های پا انواع مختلفی دارند و یکی از این بیماری‌ها، مورتون نوروما است که به عنوان یک تورم عصب در قسمت مشخصی از پا شناخته می‌شود. بیماری مورتون نوروما یک بیماری در ناحیه پا است که در آن عصب میانی پا که عصب متسوس نام دارد، متراکم شده و تحت فشار قرار می‌گیرد. این بیماری نوعی افتراق ناپذیری عصب‌ ها است که در انگشتان پا به خصوص بین انگشت دوم و سوم یا سوم و چهارم دیده می‌شود و تورم و التهاب در اطراف عصب را به همراه دارد.

به طور کلی می‌توان گفت، بیماری مورتون نوروما به علت تشکیل توده نرم در اطراف عصب پا و ایجاد تحریک و التهاب ایجاد می‌شود. از جمله علائم و نشانه‌های این بیماری که پزشک از طریق آنها نوع بیماری را تشخیص می‌دهد، می‌توان به درد، سوزش، گزگز در میان انگشتان پا یا داشتن احساس راه رفتن بر روی یک شیء خارجی اشاره کرد. روش‌های درمانی که برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد به تشخیص پزشک و شدت بیماری بستگی دارد.

نوروم مورتون (درد، گرفتگی و گزگز انگشتان پا) چیست؟

نورومای مورتون که به آن نورومای اینترمتاتاس نیز گفته می‌شود، یک وضعیت دردناک است که بر روی پنجه پا و بیشتر در ناحیه بین انگشتان سوم و چهارم تأثیر می‌گذارد. بیماری نورومای مورتون ممکن است احساس وجود سنگ ریزه در کفش یا ایستادن بر روی چین جوراب را ایجاد کند. این بیماری شامل ضخیم شدن بافت اطراف یکی از اعصاب منتهی به انگشتان پا است. این امر می‌تواند باعث درد شدید و سوزش در پنجه پا شود. همچنین سوزش و بی حسی از عوارض دیگر این بیماری به شمار می‌رود. پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند با ابتلا به بیماری نورومای مورتون در ارتباط هستند.

دلایل مورتون نوروما

نورومای مورتون اغلب به دلیل پوشیدن کفش‌های خیلی تنگ یا پاشنه بلند ایجاد می‌شود. این کفش‌ها می‌توانند باعث فشرده شدن یا تحریک اعصاب پا شوند. عصب تحریک شده در اثر فشار بر روی آن، ضخیم شده و به‌تدریج دردناک‌ تر می‌شود. علل دیگر ابتلا به این بیماری شامل ناهنجاری پا یا راه رفتن است که می‌تواند منجر به بی ثباتی و همچنین تأثیر بر روی عصب پا شود. نورومای مورتون اغلب با موارد زیر مرتبط است:

• پاهای صاف: پاهای صاف به شرایطی گفته می‌شود که هنگام قرار گیری پا بر روی زمین، کل کف پا زمین را لمس کند.
• پاهای قوس دار
• پینه پا: این یک تورم دردناک موضعی در پایه انگشت شست است که موجب بزرگ شدن مفصل می‌شود.
• انگشتان چکشی: انگشت چکشی شامل تغییر شکل داخل مفصل انگشت دوم، سوم یا چهارم است که باعث خم شدن دائمی آن می‌شود.

همچنین انجام برخی از فعالیت‌ها و ورزش‌ها نیز می‌توانند باعث ابتلا به این بیماری شوند، به عنوان مثال:

• فعالیت‌های ورزشی تکراری مانند دویدن که باعث افزایش فشار بر روی پنجه پا می‌شود.
• ورزش ‌هایی که به پوشیدن کفش‌های تنگ نیاز دارند مانند اسکی یا باله
• علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، گاهی اوقات نورومای مورتون ممکن است در اثر آسیب به پا ایجاد شود.

علائم مورتون نوروما

اگر به نورومای مورتون مبتلا شده باشید، ممکن است علائم محسوسی را مشاهده نکنید؛ زیرا توموری در این بیماری تشکیل نمی‌شود و شما توده‌ای را نخواهید دید. اولین علامت این بیماری، دردی است که به‌آرامی شروع می‌شود. در ابتدا علائم اغلب با درآوردن کفش‌ها و ماساژ دادن پاها بهبود می‌یابد. سپس با گذشت زمان بدتر می‌شوند. علائم نوروم مورتون عبارت‌اند از:

1. درد شدید یا سوزش بین انگشتان پا هنگام ایستادن یا راه رفتن.
2. تورم بین انگشتان پا.
3. گزگز (احساس سوزن سوزن شدن) و بی‌حسی در پا.
4. ممکن است احساس کنید سنگی زیر سینه پایتان وجود دارد.
5. بدتر شدن درد هنگام پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند یا بلند شدن روی بخش سینه پا.

تشخیص مورتون نوروما

پزشک از شما میپرسد که درد چگونه شروع شده و پای شما را معاینه میکند. آنها به ناحیه نزدیک به انگشتان پا فشار وارد میکنند و انگشتان پا را حرکت میدهند تا ببینند چه قسمتی درد دارد. پزشک معمولاً فقط از طریق معاینه فیزیکی و با پرسش در مورد علائم شما قادر به تشخیص نورومای مورتون خواهد بود. برای رد سایر علل احتمالی درد، مانند آرتریت یا شکستگی‌های استرسی ممکن است پزشک ،آزمایش‌های تصویربرداری را تجویز کند. این موارد عبارتند از:

• اشعه ایکس برای رد احتمال آرتریت یا شکستگی
• تصاویر اولتراسوند برای تشخیص ناهنجاری‌ها در بافت نرم
• ام آر آی برای تشخیص ناهنجاری‌های بافت نرم
• اگر پزشک شما به بیماری عصبی دیگری مشکوک باشد ممکن است الکترومیوگرافی هم انجام دهد. این آزمایش فعالیت الکتریکی عضلات را اندازه گیری میکند که میتواند به پزشک کمک کند تا درک بهتری از عملکرد اعصاب شما داشته باشد.

درمان‌های غیر جراحی

درمان بستگی به شدت علائم شما دارد. پزشک معمولاً با درمان‌های محافظه کارانه یا درمان ‌های خانگی شروع میکند و در صورت عدم نتیجه از درمان‌ های تهاجمی تر کمک میگیرد.

روش‌های درمان خانگی

درمان خانگی در 80 درصد موارد باعث تسکین علائم نورومای مورتون میشود. درمان خانگی با استفاده از پد برای کفش شروع میشود. این پدها به کاهش فشار روی عصب آسیب دیده کمک میکنند. یک مطالعه در سال 2011 نشان داد که 41 درصد افرادی که کفش خود را عوض میکنند، نیازی به درمان بیشتر ندارند. شما میتوانید پدهای بدون نسخه (OTC) یا سفارشی ساخته شده با نسخه و متناسب با پای خود را تهیه کنید. پزشک شما همچنین میتواند مسکن‌های بدون نسخه یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن یا آسپرین را توصیه کند.
سایر درمان‌های محافظه کارانه عبارتند از:

1. فیزیوتراپی: فیزیوتراپیپیست میتواند تمریناتی را برای کمک به کشش و تقویت پا به شما آموزش دهد.
2. تمرینات کششی برای شل کردن تاندون‌ها و رباط ها
3. تمریناتی برای تقویت مچ پا و انگشتان پا
4. ماساژ دادن کف پا میتواند به کاهش درد پا کمک کند.
5. استراحت دادن به پا
6. کاهش وزن
7. استفاده از یخ در مناطق دردناک

تزریق داروهای استروئیدی

اگر درد شما ادامه داشته ممکن است پزشک تزریق کورتیکواستروئید یا داروهای ضد التهابی را در ناحیه درد امتحان کند. همچنین ممکن است از تزریق بی‌حسی موضعی برای بی‌حس کردن عصب آسیب دیده استفاده شود. این کار ممکن است به کاهش موقت درد شما کمک کند.
تزریق اسکلروز الکلی یکی دیگر از داروهایی است که ممکن است درد کوتاه مدت را تسکین دهد. یک مطالعه طولانی مدت نشان داد که تنها 29 درصد از افرادی که این درمان را تجربه کرده‌اند علائمشان برطرف شد.

طب سوزنی

طب سوزنی درمانی مؤثر برای نورومای مورتون است. مطالعات نشان داده‌اند که طب سوزنی التهاب و درد را کاهش میدهد. طب سوزنی میتواند به کاهش تورم، التهاب، احساس گزگز پا و درد ناشی از نورومای مورتون کمک کند. با انجام منظم درمان‌های طب سوزنی اندازه نورومای مورتون کوچکتر میشود و زمان بهبودی افزایش می‌یابد. ترکیبی از طب سوزنی، تعویض کفش، استفاده از پد، تمرینات کششی و استراحت دادن به ناحیه آسیب دیده در واقع میتواند نورومای مورتون را التیام بخشد.

لیزر درمانی

لیزر در کاهش درد و التهاب نورومای مورتون بسیار مؤثر است. این درمان از طول موج‌های دوگانه نوری مادون قرمز برای نفوذ به عمق بافت و تحریک بازسازی در سطح سلولی استفاده میکند.

درمان با کمک امواج شوکی

این روش درمانی برای نورومای مورتون بسیار مؤثر است. تصور میشود که امواج صوتی ضربه‌ای باعث ایجاد میکروتروما میشود که با جذب عروق خونی و مواد مغذی به نورومای مورتون روند بهبودی را تحریک میکند. در طول عمل، پزشک ناحیه‌ای را که نیاز به درمان دارد جدا میکند و سپس از تجهیزات متمرکز اموج شوکی استفاده میکند. پزشک شروع به ارسال تکانه‌های ملایم به ناحیه مورد نظر میکند. ناراحتی به حداقل میرسد و به تدریج تکانه‌ها شدیدتر میشوند.

جراحی نوروم مورتون

اگر سایر روش‌های درمانی برای نورومای مورتون مؤثر نباشند و علائم پس از ۹ تا ۱۲ ماه ادامه داشته باشند، معمولاً پزشک انجام جراحی را توصیه می‌کند. جراحی یک گزینه کارآمد و مؤثر است؛ اما می‌تواند منجر به بی حسی دائم انگشت آسیب دیده شود. به همین دلیل پزشک ابتدا گزینه‌های دیگر را توصیه می‌کند. جراحی شامل برداشتن عصب یا از بین بردن فشار وارد بر عصب از طریق برش رباط‌های اطراف یا بافت فیبری است. دو نوع روش جراحی وجود دارد که عبارتند از:

• جراحی دورسال

در این روش جراح برشی در قسمت بالای پا ایجاد می‌کند. این امر به بیمار این امکان را می‌دهد که بعد از جراحی سریعاً راه برود؛ زیرا بخیه‌ها در طرف تحمل کننده فشار پا نیستند.

• جراحی کف پا

جراح در این روش برشی را در کف پا ایجاد می‌کند. در طی روند بهبودی بیماران اغلب به استفاده از عصا به مدت ۳ هفته نیاز دارند. جای زخم ممکن است راه رفتن را دشوار کند. با این وجود، می‌توان با این روش به راحتی به نوروما رسیده و بدون برش هیچ ساختاری، آن را از بین برد.

پیشگیری از درد گرفتگی و گزگز انگشتان پا

برای جلوگیری از این بیماری، موارد زیر را رعایت کنید:

1. از پوشیدن کفش تنگ یا کفش پاشنه بلند به‌ مدت طولانی خودداری کنید.
2. کفش‌هایی با پنجه پهن بپوشید تا انگشتان پاهایتان فشرده نشوند.
3. زمانی که فعالیت‌های ورزشی انجام می‌دهید، از کفش‌های ورزشی همراه با پد استفاده کنید تا فشار کمتری به بخش سینه پاها وارد شود.
4. سعی کنید وزنی سالم داشته باشید؛ زیرا هر چه وزن بیشتری داشته باشید، فشار بیشتر به پاهایتان وارد خواهد شد.
5. اگر ورزشکار هستید، با مربی خود صحبت کنید تا تمریناتی برای کاهش فشار روی پا به شما توصیه کند.
6. اگر باید برای مدتی طولانی بایستید، تشک ضد خستگی خریداری کنید. این تشک می‌تواند به تسکین علائم پاهایتان کمک کند.
7. به مطب فیزیوتراپیست نیز مراجعه کنید تا کشش‌ها و تمریناتی را برای تقویت پاها و مچ پاها یاد بگیرید.